İdrar Kaçırma

İçindekiler

İdrar Kaçırma Nedir?

İdrar Kaçırma Nedir?

İdrar kaçırma, mesanenin kontrol edilememesi sonucu istemsiz olarak idrarın dışarı çıkması durumudur. Bu durum, kişinin günlük yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve sosyal, fiziksel ve psikolojik sorunlara yol açabilir. İdrar kaçırma her yaşta ve her cinsiyette görülebilir, ancak genellikle yaşlılarda ve kadınlarda daha yaygındır.

Kadınlar arasında düşünüldüğünden çok daha yaygın olan ve kadınların çoğu için ciddi problem haline gelmiş olan bir durumdur. Bu durumun genellikle, ilerleyen yaşla birlikte ortaya çıktığı düşünülse de, 30 yaş ve üzeri doğum yapmış ya da yapmamış kadınların bu sorunla karşı karşıya gelmeleri mümkündür.

İdrar Kaçırma Çeşitleri

Stres İdrar Kaçırma: Öksürme, hapşırma, gülme veya fiziksel aktivite gibi karın içi basıncını artıran durumlarda idrar kaçırma. Bu tür, pelvik taban kaslarının zayıflığı veya doğum gibi fiziksel değişiklikler nedeniyle ortaya çıkabilir.

Sıkışma Tipi İdrar Kaçırma: Ani ve yoğun bir idrar yapma ihtiyacı hissi ile idrar kaçırma. Bu tür, genellikle mesane kaslarının istemsiz kasılması nedeniyle oluşur ve mesane hiperaktivitesi ile ilişkilidir.

Taşma Tipi İdrar Kaçırma: Mesanenin tam olarak boşalamaması sonucu, dolu mesanenin taşması ile idrar kaçırma. Bu durum, mesane kaslarının zayıflığı veya mesane çıkışındaki tıkanıklıklar nedeniyle ortaya çıkabilir.

Fonksiyonel İdrar Kaçırma: Kişinin fiziksel veya zihinsel engelleri nedeniyle tuvalete zamanında ulaşamaması sonucu idrar kaçırma. Bu durum, mobilite sorunları, demans veya diğer nörolojik hastalıklar nedeniyle oluşabilir.

Geçici İdrar Kaçırma: Genellikle kısa süreli ve tedavi edilebilir nedenlere bağlı idrar kaçırma. Enfeksiyonlar, bazı ilaçlar veya geçici tıbbi durumlar bu türün nedenleri arasında yer alabilir.

İdrar Kaçırma Belirtileri

İdrar yapma ihtiyacının ani ve yoğun bir şekilde hissedilmesi
Öksürme, hapşırma, gülme veya egzersiz sırasında idrar kaçırma
Gece boyunca sık sık tuvalete gitme ihtiyacı
Tuvalete ulaşamadan idrar kaçırma
Mesanenin tam olarak boşalamaması hissi
Alt karın bölgesinde basınç veya doluluk hissi

İdrar Kaçırmanın Nedenleri

Pelvik Taban Kaslarının Zayıflığı: Doğum, yaşlanma, obezite veya kronik öksürük gibi durumlar pelvik taban kaslarını zayıflatabilir.
Hormonal Değişiklikler: Özellikle menopoz sonrası dönemde östrojen seviyelerinin düşmesi idrar kaçırmaya yol açabilir.
Nörolojik Hastalıklar: Parkinson hastalığı, multipl skleroz, inme gibi nörolojik durumlar mesane kontrolünü etkileyebilir.
Prostat Sorunları: Erkeklerde prostat büyümesi veya prostat kanseri tedavileri idrar kaçırmaya neden olabilir.
Enfeksiyonlar: İdrar yolu enfeksiyonları, mesane tahrişine ve geçici idrar kaçırmaya yol açabilir.
Kronik Hastalıklar: Diyabet gibi kronik hastalıklar sinir hasarına ve idrar kaçırmaya neden olabilir.
Yaşlanma: Yaşlanma ile mesane kasları ve pelvik taban kasları zayıflayabilir.

Tedavi Yöntemleri

Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel Egzersizleri): Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için yapılan egzersizler.
Mesane Eğitimi: Mesanenin doluluk hissini artırmak ve idrar yapma sıklığını azaltmak için uygulanan teknikler.
İlaç Tedavisi: Mesane kaslarını kontrol etmeye yardımcı olan ilaçlar.
Cerrahi Müdahale: Mesane sarkması veya prostat sorunları gibi anatomik nedenlere bağlı idrar kaçırma durumlarında cerrahi tedavi.
Lazer Tedavisi (Örn: IncontiLase®): Non-invaziv lazer tedavisi ile pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve kollajen üretimini artırmak.

İdrar kaçırma, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durum olmasına rağmen, uygun tedavi ve yönetim stratejileri ile kontrol altına alınabilir. Sağlık profesyonelleri ile iş birliği yaparak, kişiye özel bir tedavi planı oluşturmak en etkili yaklaşımdır.

Sigara ve Şişmanlık Zorlu Doğum Riskini Artırıyor

Tıp dilinde “Üriner inkontinans” olarak tanımlanan idrar kaçırma sorunu, aşırı aktif mesane sonucu açığa çıkar, erkeklerde nadiren görülen idrar kaçırma, genellikle öksürme, aksırma gibi stres yaratan fiziksel çaba sırasında ya da ani, güçlü bir idrara çıkma isteğiyle meydana gelirken kadınlarda daha çok görülen bu sorunun gelişiminde; yaş, doğurganlık sayısı, zorlu doğum, zayıf bağ dokusu, şişmanlık, sigara kullanımı, kronik öksürük, kabızlık, anal yetmezlik ve mesane sarkıklığı, geçirilmiş pelvik cerrahi veya yaralanma, üriner sistem enfeksiyonları ile menopoz gibi risk faktörleri, etkili olmaktadır.

Mesane Rehabilitasyonu Tedavide İlk Basamaktır

Pelvik tabanı meydana getiren kemik, bağ ve kas dokusundan oluşan anatomik yapılar ile periferik sinir sisteminin sağlıklı çalışması, normal bir idrara çıkmada gerekmektedir. Ancak bu yapılardaki bağ dokusunun zayıflaması ya da kopması; işlev kaybına, aşırı aktif mesaneye ve istemsiz idrar kaçırmaya yol açar, tedavide ilk basamak, mesane rehabilitasyonudur. Bu metot hafif-orta derecede semptomu olanlar, stres tipi idrar kaçırma için cerrahi tedavi bekleyenler, cerrahi tedaviyi kabul etmeyenler, doğurganlık yaşında olup gebelik planlayanlar ve cerrahi tedaviye uygun olmayan hastalara uygundur.

Sizi Arayalım

7 Defadan Fazla Günde İdrara Çıkıyorsanız Dikkat!

Yaşam şekli değişikliğinden işeme programlarına, mesane eğitiminden pelvik taban kas egzersizlerine kadar farklı yöntemleri kapsa maktadır mesane rehabilitasyonu; tedaviye başlamadan önce, hastadan 24 saat boyunca idrara çıkma günlüğü tutması istenir. Bu doneler, bir günlük periyotlarla hastanın sıvı alımı ile atım miktarını gösterir, idrara çıkma günlüğünde, hastanın aldığı ve çıkardığı sıvı miktarı ile frekansını 24 saat boyunca kaydedilmesidir. Bununla birlikte alınan sıvının cinsi, kaçırma epizotları, idrara çıkma sıklığı ve idrar kaçırma anındaki aktivite de saatleriyle birlikte kaydedilmesi, hastadan alınan bu günlükle idrar volümü, idrara çıkma sıklığı, ne sıklıkta kaçırma olduğu ve bunu artıran ya da azaltan durumların nedenine karar verilmesi gerekir. Sağlıklı bir kişi için günlük idrara çıkma sıklığı gündüz 4-6, gece de 1-2 arasında olmalıdır. Bu yüzden gündüz 7’den fazla idrara çıkmak normal değildir.

Mesane Eğitimi Programı Kapsamında Dikkat Edilmesi Gerekenler;

Aşırı sıvı alımı azaltılıp, yetersiz sıvı alımı artırılmalıdır.
Günde en az 1,5-2 litre sıvı tüketilmelidir.
Gece uyumadan dört saat önce sıvı alımından kaçınılmalı, yatmadan önce mesane boşaltılmalıdır.
Akşam saatlerinde sulu meyve ve sebze tüketiminden uzak durulmalıdır.
Aşırı kafeinli, asitli, baharatlı yiyecek ve içecekler ile aşırı alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
Fiziksel aktivite artırılmalı, kilo vermeyi destekleyecek şeklide dengeli ve düzenli beslenilmelidir.
Varsa sigara alışkanlığından vazgeçilmelidir.
Kronik kabızlık ve tuvalete çıkarken zorlanmanın önlenmesi için diyete lifli gıdalar eklenmelidir.
Rutin bir tuvalete çıkma programı oluşturulmalı ve şiddetli durumlarda rahatlatıcı tedaviler uygulanmalıdır.

Mesane Kapasitesinin Artırılması Hedefleniyor

Hastanın idrar yapma hissini bastırarak mesane kapasitesini artırmak ve günlük 3-4 saat aralıklarla idrar yapmasını sağlamak mesane eğitiminde hedeftir, kişi idrar yapma ihtiyacı duyduğunda; son tuvalete gidişinin üzerinden 2 saatten fazla süre geçmiş ise idrar yapabilmektedir. Tersi durumda aşamalı program uygulanmaktadır. Bağımsız mesane eğitimi kapsamında uygulanan diğer yöntemler de Kegel egzersizleri, vajinal ağırlık kullanımı, pelvik tabanın elektriksel stimülasyonu ve biofeedback tedavisi şeklinde sıralanabilir. Kegel egzersizleri ile; pelvik taban kaslarının koordinasyon ve fonksiyonundan haberli olma, periüretral levator ani çizgili kas liflerini hızlı kasılan lif özelliğinden, yavaş kasılan lif özelliğini değiştirme, kasın dayanıklılığının, gücünün artırılması ve semptomlarda azalma amaçlanmaktadır. Tedavide vajinal ağırlık kullanımı, pelvik taban kaslarını güçlendirme ve değerlendirme aracıdır. Egzersizler, ağırlıkları 20-100 gram arasında değişen beş vajinal koninin vajinada sırayla taşınmasıyla yapılır, pelvik tabanın elektriksel stimülasyonu, pelvik taban kas gruplarına vajina ya da yüzeyel elektrotlar yardımıyla, vajinal ya da rektal yoldan uyarıcı olarak düşük doz elektrik akımı verilmesiyle uygulanır. Biofeedback tedavisi de pelvik tabanın kasılmasının ve gevşemesinin, ekran ve ses düzeni aracılığıyla görsel-işitsel sinyaller halinde hastaya yansıtılması işlemidir.